Từ nguyên

Từ nguyên học và ý nghĩa của từ Όλυμπος (Ólympos) không được rõ ràng, và nó có thể có nguồn gốc trong ngôn ngữ tiền Ấn-Âu hay ngôn ngữ Hy Lạp cổ. Trong sử thi Odyssey 6.42 có nhắc đến Οὔλυμπος (Oulumpos), được coi là nơi ngự trị của các vị thần (và không được xác định với bất kỳ đỉnh núi cụ thể nào).Sử thi của Homeros Iliad 5.754 và Odyssey 20.103 cũng sử dụng từ οὔλυμπος làm danh từ chung, như một từ đồng nghĩa của οὐρανός (ouranos) "bầu trời".Trong lịch sử, Núi Olympos trước kia được gọi là Núi Belus[lower-alpha 1], theo Iliad 1.591, nơi ngự trị của các vị thần được gọi là βηλός θεσπεσίος ( Vilós Thesspesíos ) "ngưỡng cửa thiên đàng".

Thần thoại

Trong Tôn giáo Hy Lạp cổ và thần thoại Hy Lạp[4], núi Ólympos là nhà của Mười hai vị thần Ólympos, các vị thần chính trong đền bách thần của người Hy Lạp. Người Hy Lạp cổ đại cho rằng nó được xây dựng bằng các lâu đài pha lê mà trong đó các vị thần, như thần Zeus (chúa tể của các vị thần), đã sinh sống. Trong thần thoại Hy Lạp người ta cũng kể rằng sau khi nữ thần Gaia (nữ thần mẹ đất) sinh ra các thần khổng lồ (Titan) (các vị thần tổ tiên của các thần) thì họ đã dùng các ngọn núi ở Hy Lạp làm ngai vàng của họ do họ quá khổng lồ, và Cronus (vị thần Titan trẻ nhất và hùng mạnh nhất) đã ngồi trên núi Olympus.

Ở Pieria, chân đỉnh núi phía Bắc, có câu chuyện về những nàng Mousa, con gái của thần Zeus và nữ Titan của ký ức Mnemosyne.[5]

Tên gọi

Với nền địa hình cao hiểm trở có thể thấy bằng mắt thường cùng với yếu tố thần thoại, những ngọn núi cao nhất địa phương có xu hướng được đặt tên như vầy; và vô số đỉnh núi có người Hy Lạp đều có tên là Olumpos vào thời cổ đại, như ngọn núi ở Mysia (Núi Uludağ), Laconia (Núi Lykaion), Lycia (Núi Tahtalı), Olympus ở Síp, Attica, Euboea, Ionia (Núi Nif) và Lesbos, và vì ảnh hưởng của văn hóa Hy Lạp sau thời Phục Hưng nên Olympus là một tên gọi núi khá phổ biến trong thế giới phương Tây nên ta cũng có núi Olympus ở Utah, núi Olympus tại bang Washington và nhiều ngọn núi trùng tên khác.

Ở Hy Lạp, Núi Olympos ở Thessaly là ngọn núi cao nhất trong các lãnh thổ được định cư bởi người Hy Lạp và có thể tượng trưng cho nơi ở của các vị thần khi mà Herodotus (1.56) vào thế kỷ 5 TCN đã chọn ngọn núi này.